تجدید عهد با دکتر معتمدنژاد
روزنامه نگاری بر امید استوار است
14 آذرماه سال ۱۳۹۲ برای دانش پژوهان ایران روز سخت و دشواری بود ؛ زیرا پدر علوم ارتباطات اجتماعی ایران ؛ دکتر کاظم معتمدنژاد پس از یک عمر مجاهدت علمی دعوت حق را لبیک گفت. شش سال از آن روز گذشت ؛ اما آثار خدمات ماندگار او همچنان در همه محفل های آکادمیک و به ویژه کانون های ارتباطی می درخشد. از این رو با استاد بزرگ خود تجدید عهد می کنیم مسیر شکوهمندی را که در زمینه آموزش و پژوهش علوم ارتباطات و به ویژه روزنامه نگاری پیمود ، تداوم بخشیم.
✅ متن زیر به قلم اینجانب در اولین سالگرد درگذشت آن چهره محبوب و فرزانه در روز ۱۳ آذرماه ۱۳۹۳ در روزنامه ایران به چاپ رسید که از نظرتان می گذرد. لازم به یادآوری است باتوجه به گذشت ۵ سال از نگارش این یادداشت ، در ابتدای متن به جای یک سال ، شش سال آورده ام.
--------------------------------------------------------------
✅ شش سال از هجران #پدر_علوم_ارتباطات اجتماعی ایران دکتر کاظم معتمدنژاد سپری شد ؛ اما با گذشت زمان خاطرات و آثار این فرزانه فروتن از مدار ذهن علاقهمندان و دوستانش هیچگاه محو نخواهد شد. او که با عبرت از تاریخ به آینده مینگریست، در سختترین شرایط نیز در دلها بذر امید میکاشت و هیچگاه تسلیم مشکلات نبود. در راستای تثبیت و نهادینه کردن رشته #ارتباطات_اجتماعی و شاخههای آن نظیر روزنامهنگاری، روابط عمومی ، مطالعات ارتباطی و... ، بارها با بیمهری مواجه شد، اما هرگز ناامیدی بر او غلبه نکرد و آن قدر به درهای بسته میزد تا سرانجام باز میشدند. این چهره خستگی ناپذیر اعتقاد راسخ داشت که با استفاده بهینه و مطلوب از ظرفیت ارتباطات اجتماعی، میتوان مسیر #توسعه را در کشور هموار کرد.
✅ ایشان با توجه به #تنوع_فرهنگی موجود در کشور، بر لزوم ظهور و بالندگی رسانههای بومی و بویژه #مطبوعات_محلی تأکید میورزید. دکتر معتمدنژاد اعتقاد داشت در این شرایط، جامعه از حالت تکصدایی به #چند_صدایی تبدیل شده و تمام استعدادها شکوفا میشود. بدیهی است مطبوعات در سطوح محلی و ملی با فراگیر کردن #فرهنگ_نقد، آستانه شکیبایی جامعه را افزایش داده و به عنوان دیدهبانی تیزبین از انحرافات جلوگیری میکند.
✅ برهیچکس پوشیده نیست که ایجاد فضا برای تفاهم و تبدیل مونولوگ (تکگویی) به #دیالوگ(گفتوگو بین افراد) ، که به تعبیر هابرماس از آن به عنوان #حوزه_عمومی یاد میشود و #عقلانیت_ارتباطی برخاسته از آن، ضرورتی انکارناپذیر برای گسترش #خرد_جمعی محسوب میشود. برای دستیابی به این مقصود، دکتر معتمدنژاد #حق_ارتباط، #حق_اطلاع و
#حق_دسترسی_به_اطلاعات را به عنوان حقوق اساسی شهروندان مورد توجه قرار داده و بر #استقلال_حرفهای_روزنامهنگاران که در واقع نمایندگان #افکار_عمومی هستند، تأکید میورزید. او #روزنامهنگاری را یک خدمت عمومی میدانست و هدف رسانهها را در درجه اول آگاهسازی مردم و راهنمایی جامعه و مسئولان برمیشمرد و خاطرنشان میکرد که «روزنامهنگاری برامید استوار است».
✅ از ویژگیهای برجسته دکتر معتمدنژاد ، التزام به رعایت اصول اخلاقی بود. در این راستا همواره منافع ملی را بر مصالح شخصی ترجیح میداد. در مواجهه با دیدگاههای مخالف هیچگاه از مدار انصاف خارج نمیشد و همواره رواداری را پیشه خود میساخت. ایشان بر این باور بود که روزنامهنگاری باید تنها بر #حقیقت_گویی و #اخلاق_مداری متکی باشد. در انتشار آثارش نهایت دقت و وسواس را اعمال میکرد و این نکته سنجیها را در اصلاح پایاننامههای دانشجویانی که مسئولیت راهنمایی آنان را برعهده داشت، به شدت رعایت میکرد.
✅ برای این استاد فرزانه، بازنشستگی مفهومی نداشت و آن را برای یک معلم بیمعنا میدانست. از این رو، پس از بازنشستگی ظاهری، فرصتی برای بازنگری در آثاری که به دلیل حساسیت و دقت زیادش هنوز چاپ نشده بود ، پیدا کرد تا به زیور طبع آراسته شدند و اکنون به عنوان سرمایه ای گرانبها در اختیار علاقهمندان است. جا دارد ما شاگردان این استاد بزرگ راهی را که او از میان سنگلاخها گشود، تداوم بخشیم و هر کدام به سهم خود در فراگیر کردن دانش ارتباطات و تبدیل آن به رکنی از ارکان توسعه ایفای نقش کنیم.