به مناسبت ۵ ژوئن ( ۱۵ خرداد ) ؛ روز جهانی محیط زیست*
هنر نمایی دو برادر خوانساری با جارو و اگزوز برای حفاظت از محیط زیست*
ابراهیم جعفری
دهکده جهانی
@dehkade_jahan
آنجا که سخن از گفتن بازمی ماند، موسیقی آغاز می شود.*
" بتهوون "
*موسیقی* اثرگذارترین هنری است که می تواند دغدغه های محیط زیست را به عموم مردم منتقل کند. به عبارتی این هنر قادر به افزایش فهم بوم شناختی و درک زیست محیطی شهروندان می باشد. در ایران گروه های موسیقی وارد این حوزه شده اند و از قابلیت های آن برای برجسته سازی مشکلات زیست محیطی و *ایجاد حساسیت در افکار عمومی* استفاده می کنند. از جمله آن ها فعالیت *دو برادر خوانساری* است که در نقاط مختلف تهران از جمله حوالی میدان فردوسی، خیابان ولی عصر و ... به هنرنمایی می پردازند.
وقتی نغمه سازشان بلند میشود، رهگذران با دیدن دو جوان کلاه به سر که نوایی دلنشین را از حنجره دسته جاروی چوبی و اگزوز کهنه و زنگزده بیرون میآورند، میخکوب میشوند. *سینا و ایمان درستی دو هنرمند دوست دار محیطزیست هستند که با زبان موسیقی و شیوهای متفاوت، زنگ خطر نابودی زمین را برای پایتختنشینان به صدا درآوردهاند.*
صدای جذاب ویُلن از سرعت اتومبیل ها می کاهد تا خودرونشینان هم فرصت لذت از آن را به دست آورند. دقایقی بعد موسیقی به آرامی تمام میشود و این بار صدای تشویق عابران به گوش میرسد. ایمان مانند هنرمندان رویِ استیج، تعظیم میکند. سینا هم کمی جلو میآید و به نشانه تشکر و احترام خم میشود و به عکسهای بزرگ و کوچکی از پاکبانان شهر و طبیعت تهران که در اطراف بساط شان خود نمایی میکنند، اشاره می نماید.
یک راننده تاکسی که طی روز چند مرتبه گذرش به میدان فردوسی میافتد، می گوید: *«کارشان واقعا عالی است. اینطور خلاقیتها نیاز به حامی دارد. باورتان نمیشود، ولی گاهی مسافران با شنیدن صدای موسیقی این دو پسر جوان، از من تقاضا میکنند کمی آهستهتر بروم تا فرصت بیشتری برای لذت بردن داشته باشند.»*
ایمان و سینا درستی کلاههای شاپویی قرمز روی سر میگذارند و بلوزهای نخی سفید میپوشند. روی بلوز آنان تصویر پاکبانی در حال جارو زدن چاپ شده و زیر تصویر، عبارت *«نغمه ساز من، زمینی بدون زباله»* نوشته شده است. پرچم سه رنگ ایران، طرح تصویری مشترک بلوزهای ایمان و سیناست. شعارهای نقشبسته بر لباس سینا با ساز او هماهنگی دارد و ترسیم تصویری از یک خودرو دودزا، علامت ممنوعیت تردد خودرو تکسرنشین است. شعار *«نوایسازِ من، آسمانی بدون دود»، بلوز سفید رنگ او را به کتابچه آموزشی سیار تبدیل کرده است.* ایمان و سینا با همین پوشش و شکل و شمایل در میدان ها و خیابان های تهران می نوازند.
ایمان میگوید: «در گذشته مانند نوازندههای دیگر برای نواختن موسیقی از ویولن استفاده میکردم؛ اما در محلهها و بوستانهای مختلفی که برای اجرای برنامه میرفتم، میدیدم که بسیاری از افراد به پاکیزگی محیطزیست توجهی ندارند؛ به گونه ای که بعد از رفتنشان، محل به یک سطل زباله بزرگ تبدیل میشد. *با مشاهده این وضعیت به فکر افتادم تا با یک ابتکار مردم را به حفظ محیطزیست دعوت کنم.»*
این هنرمند تعریف میکند: " یک سال طول کشید تا از دسته جارو و اگزوز خودرو، ویولن بسازیم. من و سینا روزها به نوازندگی در گوشه و کنار شهر مشغول بودیم و شبها تا صبح روی اگزوز و دسته جارو خرک، گوشی، گریف و سیم وصل میکردیم. کار آسانی نبود و به سادگی صدایشان در نمیآمد. من ۲۰ جارو را خراب کردم تا توانستم این *«جارولن»* را بسازم. "
او میگوید هیچ عاملی از گرمای طاقت فرسای تابستان گرفته تا سرمای استخوانسوز زمستان، مانع نوازندگیشان برای سرزندگی طبیعت نشده است. *موسیقی زبان همه انسانهاست. ما مینوازیم تا هم دیگران لذت ببرند و هم توجهشان را به طبیعت از نفس افتاده تهران جلب کنیم. طبیعتی که با برج و باروهای فلزی و سازههای شیشهای به اضمحلال میرود. *
ایمان برای شاگردی نزد استاد «حسین سروری» و «همایون خرم» سالها در مسیر خوانسار تا گلپایگان و تهران بوده و هنری را که به زحمت آموخته، بیدریغ به سینای نوجوان آموزش داده است. *ایمان و سینا جارو و اگزوز ویولنی سنگین خود را مانند ویولنهایی سبک و خوشدست زیر چانه میزنند و همنوازی میکنند تا شهروندان را از خطراتی که زیست بوم شان را تهدید می کنند، آگاه ساخته و حساسیت آنان را برانگیزند.*
شعار روز جهانی محیط زیست در سال ۲۰۲۲ که از سوی *UNEP* ( برنامه محیط زیست ملل متحد ) با هدف *بخشیدن چهره انسانی به محیط زیست* مطرح گردیده، *بازنگری، باز آفرینی و ترمیم* است.
*به امید روزی که دولت و شهروندان ایرانی به قول زنده یاد سهراب سپهری چشمان خود را بشویند و طبیعت را جور دیگر ببینند.*