️ تاملی بر #جعبه_جادو و خاطره ای از ورود تلویزیون به #گلپایگان
۶۳ سال پیش زنده یاد منوچهر نوذری به عنوان # نخستینمجریتلویزیون در ایران بر صفحه این جعبه جادویی ظاهر شد و خطاب به بینندگان شگفت زده ایرانی اعلام کرد: تصویر من را در جعبه ای می بینید که اسمش تلویزیون است! و بدین سان این رسانه در ایران به مخاطبان معرفی شد.
# یونسکو ( شاخه علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد ) با هدف ترغیب کشورها به تبادل برنامه های تلویزیونی که صلح و توسعه همه جانبه را در سراسر جهان گسترش می دهند ، ۲۱ نوامبر هر سال ( ۳۰ آبان ) را # روز جهانی تلویزیون تعیین کرده است.
فکر راهاندازی تلویزیون در ایران به سال ۱۳۳۵ برمیگردد. جوانی به نام آقای کازرونی ، اهل اصفهان که از یک خانواده ثروتمند بود و در خارج کشور کارگردانی سینما خوانده بود، به این فکر افتاد که در ایران تلویزیون تاسیس کند. برای این منظور با شرکتهای خارجی که فرستندههای تلویزیونی تولید میکردند، وارد مذاکره شد؛ اما تلاش او به نتیجه نرسید تا این که حبیب الله ثابت پاسال بازرگان مشهور، زودتر از بقیه همت کرد و تاسیس تلویزیون در ایران را به نام خود ثبت نمود. سرانجام در ساعت ۵ بعدازظهر روز جمعه ۱۱ مهر سال ۱۳۳۷ اولین برنامه تلویزیونی در ایران پخش شد.
تلویزیون در آغاز کالایی لوکس به شمار میآمد و بسیاری از خانوادهها امکان بهرهگیری از آن را نداشتند؛ اما آرام آرام جایگاهی ثابت را در خانههای ایرانیان به خود اختصاص داد.
« امیرارسلان نامدار » از نخستین سریالهای ایرانی بود که از تلویزیون پخش شد و هواداران زیادی داشت. تلویزیون توانست در برخی مکانها به ابزاری مهم برای سرگرمی بَدل شود و به طور مشخص در اغلب قهوه خانه ها جایگزین سرگرمیهای دیگر مانند نقالی، پردهخوانی و حتی رادیو گردید.
یکی از مهمترین برنامههای تلویزیون پخش مستقیم سفر سرنشینان آپولو ١١ به کره ماه در سال ١٣٤٨ خورشیدی بود. پخش این برنامه رویدادی شگفتانگیز و روُیایی به شمار میآمد. بیشتر مردم در تهران و دیگر شهرها در منزل بستگان و دوستانشان که تلویزیون داشتند، گرد هم آمده بودند تا سفر نخستینِ انسان را به کره ماه ببینند. اوج هیجان برنامه زمانی بود که نیل آرمسترانگ در سطح ماه راه پیمود .
مسابقههای مشتزنی محمد علی کلی از دیگر برنامههایی بود که جذابیتی فراوان برای ایرانیان داشت.
این مسابقهها هوادارانی بسیار در ایران داشت و شکست « کلی » ناراحتی زیادی در بینندگان ایرانی پدید میآورد. عکسهایی از ازدحام مردم در قهوهخانهها برای تماشای مبارزههای محمدعلی، در بایگانیها بر جای مانده که نمونه ای از آن را بالای متن در کنار تصویر مرحوم نوذری با مضمون: فردا صبح مسابقه مشت زنی محمد علی کلی با فریزر در تلویزیون این قهوه خانه
در صورت برنده شدن محمد علی چای و قلیان مجانی است، مشاهده می نمایید
پخش بازی های جام جهانی فوتبال ( ۱۹۷۰ آلمان ) در سال ۱۳۴۹ برای اولین بار از تلویزیون ایران نیز خاطره انگیز است.
قبل از ظهور شبکه های اجتماعی ، تلویزیون در سپهر ارتباطی جهان بازیگر اصلی بود؛ به گونه ای که ژان کازنو اندیشمند فرانسوی کتابی با عنوان قدرت تلویزیون تالیف نمود و زنده یاد دکتر علی اسدی آن را به فارسی ترجمه کرد؛ اما امروز مخاطبان منفعل جای خود را به مخاطبان فعال دادهاند و ارتباطات یک سویه در برابر ارتباطات تعاملی و چندسویه رنگ باخته است.
بدیهی است در این عرصه رقابت اگر تلویزیون بخواهد در منطومه ارتباطات اجتماعی همچنان دارای درخشندگی باشد، باید در قاب تصویرهایش همه افرادی که دل در گرو ایران دارند و نیز تمام مسائلی که متعلق به جامعه ایرانی است، جای داشته باشند؛ در غیر این صورت آیینهای محدب یا مقعر میشود که در آن تصاویر و واقعیتها با اندازه طبیعی آنها فاصلههای بسیار میگیرند.
در گلپایگان نیز اواخر دهه ۱۳۴۰ ابتدا پای تلویزیون به قهوه خانه ها و سپس خانه ها باز شد. در آن زمان یکی از قهوه خانه داران در خیابان اصلی شهر، با استقرار تلویزیون سیاه و سفید خود در کنار درب ورودی قهوه خانه، مردم را تا پاسی از شب محو تماشای برنامه های این جعبه جادویی؛ به ویژه سریال " مراد برقی " می کرد؛ به گونه ای که تماشاگران علاوه بر پیاده رو، بخشی از خیابان را نیز اشغال می کردند!
نوروز ۱۳۵۴ سومین خانواده ای بودیم که در محله خود تلویزیون دار شدیم. در آن سال سریال " تلخ و شیرین " شب های چهارشنبه از تلویزیون پخش می شد. به دلیل کشش و جاذبه ای که این سریال داشت، اغلب آشنایان و همسایگان در منزل ما برای تماشای آن جمع می شدند و خاطره انگیز ترین حضورها را در کنار یکدیگر پشت سر می گذاشتیم؛ اما اکنون بعد از ۴۶ سال که از آن شب های به یادماندنی می گذرد، متاسفانه اغلب آن تماشاگران به دیار حق شتافته اند و برای ما تنها یک نوستالوژی باقی مانده است.
یاد باد آن روزگاران یاد باد
.
.