مروری بر سپیده دم مطبوعات در ایران

 مروری بر سپیده دم مطبوعات در ایران

 *به بهانه سالگرد انقلاب مشروطیت و روز خبرنگار* 

 ابراهیم جعفری

 دهکده جهانی

dehkade_jahan

  فاصله روزهای ۱۴ تا ۱۷ مرداد یعنی سالگرد پیروزی انقلاب مشروطیت تا روز خبرنگار ( *شهادت محمود صارمی* ) کوتاه است. به همین دلیل با ترسیم گوشه هایی از وضعیت روزنامه نگاری قبل از مشروطه به نقش مطبوعات و خبرنگاران در آن مقطع تاریخ ساز کشورمان اشاره می کنم.

 * خبرنگاری درهم آمیختگی عقل و عشق و به تعبیر عارفانه " زبان حال " است که اگر درست فهمیده شود و به جا به کار آید، فراتر از زبان قیل و قال دارای کارآمدی است. خبرنگار نمی تواند از سه دغدغه " جست و جوی حقیقت " ، " نمایش واقعیت " و " گسترش آگاهی " به دور باشد. از این رو روزنامه نگاری توزیع و تعمیم آگاهی و خبرنگار میانجی و نقش آفرین در عطف توجه مردم به مسائل جامعه است. به این اعتبار خبرنگار یک کنشگر فعال اجتماعی به شمار می رود که با قلم، دوربین و ... شناخت و آگاهی را تقدیم مردم می کند.* 

   زمانی که فرمان مشروطیت صادر شد، مطبوعات ایران گام در ۷۰ سالگی نهاده بودند. در آن زمان ایران روزنامه نگارانی داشت که بیش از سه دهه فعالیت حرفه ای در کارنامه خود داشتند.

 به اعتقاد *سید فرید قاسمی* پژوهشگر عرصه مطبوعات روزنامه نگاران تیزبین و نکته سنج قبل از مشروطه خوانندگان خود را به *اندیشیدن*  وادار می کردند؛ به گونه ای که برخی از صفحه های اخبار خارجی در طول این مدت به نوعی صفحه اندیشه بوده اند. یکی از روزنامه نگاران عهد ناصری و مظفری در دفتر خاطرات خود نوشته که روزی پدرم گفت: " مقاله ای را که امروز نوشتم، خواندی؟ مقدمه چیدم برای آن که به زبانی حالی کنم کشور قانون لازم دارد. " فرزند آن روزنامه نگار  اضافه می کند پدرم و همکارانش نمی توانستند به صراحت حرف خود را بیان کرده و دم از قانون بزنند.

   در روزنامهِ " *تربیت* " عهد مظفرالدین شاه این جمله را بارها مشاهده می کنیم: " وظیفه روزنامهِ تربیت این است که فهم مطالب را عمومی کند تا عارف و عامی بدانند و ...