* برای سرمایه گذاری، آموزش را در اولویت قرار دهید*
* به مناسبت روز جهانی آموزش*
ابراهیم جعفری
دهکده جهانی
@dehkade_jahan
آموزش یک حق انسانی و مسئولیت عمومی است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۸ میلادی *، ۲۴ ژانویه* ( ۴ بهمن ) هر سال را بهعنوان *روز جهانی آموزش* ، در جهت تبیین نقش آن برای صلح و توسعه اعلام کرد.
شعار امسال روز جهانی آموزش « *To invest in people, prioritize education؛ برای سرمایهگذاری روی مردم، اولویت را به آموزش بدهید»،* انتخاب شده است.
*یونسکو* در بیانیه خود به مناسبت روز جهانی آموزش آورده است:
« جهت شتاببخشیدن به تحقق *«اهداف توسعه پایدار»* (SDG) *در شرایط رکود جهانی، نابرابری فزاینده و بحرانهای آبوهوایی و ... آموزش باید در اولویت قرار گیرد.* از این رو اگر بخواهیم در صلحی سیارهای و شرایط عادلانهتری زنده بمانیم و رشد کنیم، *آموزش جانمایه بنیادین امید و راهحل ماست».*
از دیدگاه یونسکو *آموزش مادامالعمر* که از نخستین سالهای زندگی آغاز میشود، میتواند چرخه فقر را بشکند، سلامتی را بهبود بخشد، مردم را برای حرفه های مناسب با فرصت های مهارت آموزی و مهارت افزایی آماده کند و ...
*در دنیای امروز که عصر دانش و سرریز اطلاعات است، بدون تردید سودآورترین و پربازده ترین سرمایه گذاری برای مردم در اولویت قراردادن آموزش است و هزینه کردن اندک و تنگ نظرانه در آن خطری است که زیست بوم اجتماعی و درهم تنیده انسان ها را به مخاطره خواهد افکند.*
بند نخست ماده ۲۶ اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز به *«حق آموزش»* اختصاص داده شده است. توجه به این موضوع در اسناد بین المللی حقوق بشری نشان از تاثیرگذاری آموزش بر مناسبات اجتماعی در شکل گیری جهانی بدون مرز و عاری از خود شیفتگی های سیاسی و اجتماعی است.
متاسفانه در سال های اخیر شاهد رکود علمی و اُفت آموزشی قابل توجهی در کشورمان هستیم. بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، تعداد دانش آموزان بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی گذشته ( ۱۴۰۱-۱۴۰۰ ) با *رشد ۱۷ درصدی* نسبت به سال قبل تر خود، به عددی نزدیک به *یک میلیون نفر* رسیده و از آنجایی که آموزش عمومی یکی از اهداف توسعه معرفی شده، این اعداد نشانگر آن است که توسعه در کشور ما با این روند در بلندمدت هم امکان پذیر نخواهد بود و همچنان در همان شعارزدگی های معمول در حال بالا و پایین رفتن های آماری خواهیم ماند.
*دکتر نعمت الله فاضلی* در ضمیمه جامعه روزنامه اطلاعاتِ دوشنبه سوم بهمن ۱۴۰۱ در مقاله ای با عنوان *« مدرسه و مسئله آینده نوجوانان »* یادآور شده است که:
*«آموزش، چیزی نیست جز توانمند شدن و آمادگی برای زیستن خلاقانه و شجاعانه و مسئولانه. آموزش، پرورش سوژههای شایسته و تواناست؛ مدرسهای که چنین آمادگی را ایجاد کند، مدرسه آینده است؛ مدرسهای که در آن نسل جدید از طریق مشارکت فعال و داشتن آزادی برای بهکارگیری خلاقیت خود و همچنین خلقِ فرهنگی مبتنی بر اقتضائات وجودی کودک و نوجوان و کسب تجربهای از زمان که متعلق به آینده آنان است، توانمند و کارا میشود. این کارایی و توانمند شدن، حس رضایت پایدار را برای کودکان و نوجوانان خلق میکند.»*
او در ادامه می افزاید: « در سالهای ۱۹۷۰ به بعد، در کشورهای توسعهیافته، این آگاهی انتقادی شکل گرفت که آموزش مدرسهای اساساْ برای آینده است؛ چون دانشآموزان به آینده تعلق دارند و «مدرسه گذشته» نمیتواند مدرسه نسل جدید باشد. مدرسه گذشته برای پدربزرگها و مادربزرگها تناسب دارد که خاطراتی از گذشته دارند؛ اما در ایران پساانقلاب، مدرسه را نه برای نوهها و نتیجهها، بلکه برای پدربزرگها و مادربزرگها طراحی کردیم.»
اگر بخواهیم در آینده نسلهای جوان زندگی بهتری داشته باشند، لازم است سیاست حافظهسازی در مدرسهها تغییر کند و *عاملیت*، *فردیت* و *تفاوت هایِ فردی و اجتماعی* دانشآموزان پذیرفته شود. از آن مهمتر، بدانیم و بپذیریم که دانشآموزان و نوجوانان امروز فقط در ایران زندگی نمیکنند، *بلکه در جهان زندگی میکنند.* لازمه زیستن در موقعیت جهانیشده، این است که دانشآموزان بیاموزند چگونه با *«دیگری_ها »* گکنید»*