دکتر ابراهیم جعفری
فرهنگی
دکتر ابراهیم جعفری
فرهنگیضرب المثل ها آیینه حیات جامعه هستند
ضرب المثل ها آیینه حیات جامعه هستند
به مناسبت انتشار کتاب " مروری بر ضرب المثل های پندآمیز گلپایگان " در اولین سالگرد زنده یاد استاد اسدالله صمدی
ابراهیم جعفری
دهکده جهانی
@dehkade_jahan
ضرب‌المثل‌ها جمله‌های حکمت‌آموز کوتاهی هستند که کاملا حسی و ملموس‌اند و به سرعت می‌توانند مطلبی را در ذهن افراد جا انداخته و آنان را قانع سازند. پشت هر ضرب‌المثل، آموزش حکمت‌های عملی زندگی وجود دارد. اساساً فرهنگ‌هایی که بنای آن‌ها بر اساس اَمثال، کنایات و حکمت‌هاست و موضوع ها را به صورت غیرمستقیم بیان می‌کنند، به عنوان فرهنگ‌ها و زبان‌های غنی به شمار می روند که زبان فارسی یکی از آن هاست؛ زیرا تعداد کنایات و امثال و حکم آن زیاد است.
دهخدا با آثار معروفش عنوان کرده است که ضرب المثل یکی از ۲۴ ژانر ( فن ) ادبی است؛ واژه شناسی، تبار شناسی، فصح، نحو، معنی، داستان، داستانک و فن های دیگر نیز از این دست هستند. ضرب المثل جمله ای کوتاه، پرمغز، دارای تشبیه و گاهی استعاره می باشد که مضمونش حکیمانه است و در دل مردم جای دارد.
امثال و حِکَم همیشه برای نوع بشر جذاب و دوست داشتنی بوده است. در همه کشورهای دنیا، جایگاه ضرب المثل و کاربرد همیشگی آن از عوامل ساختاری زبان به شمار می رفته و ریشه آن ها مورد توجه قرار گرفته است.
امثال و حکم فارسی نه تنها شیوایی و زیبایی خاصی دارد، بلکه لحن و کلام عاطفی‌ای که پشت هر عبارت است، از جذابیت و تاثیر خاصی برخوردار می باشد.
ضرب المثل واسطه مفهومی بین کلمات است که برای در لفافه صحبت کردن و نیز رساندن منظور و نیت پنهانی افراد، از آن استفاده می گردد. در بعضی موارد هم، برای کنایه زدن و در معنای عام‌ترش گوشه زدن به کار برده می‌شود. ویژگی منحصر به فرد این نوع از ادبیات، باعث شده که در هر دوره‌ای از تاریخ زندگی بشر، ضرب المثل تغییر و تحول بسیاری داشته باشد.
ضرب المثل ها از ابتدایی‌ترین ژانرهای ادبی به شمار می‌روند. بشر به خاطر روابط اجتماعی و فرهنگی و سنتی و مدرنش، همیشه نیازمند یک زبان گویا و در عین حال کوتاه و موجز بوده است.
ضرب المثل در ادبیات مانند نماد در هنر است که به صورت نثر و نظم از آرایه های ادبی برخوردار می باشد. ضرب المثل در هر شرایطی که استفاده شود، ایجاز و اختصار در آن وجود دارد و آهنگین است و راحت به حافظه سپرده می شود. سرعت انتقال آن بسیار زیاد بوده و می تواند معانی خوبی را انتقال دهد.
ضرب المثل ها و حکمت ها متفاوت اند. ضرب المثل در بین مردم رایج بوده و از دل مردم برآمده اند؛ اما حکمت ها توسط اندیشمندان، ادیبان و نویسندگان به وجود آمده و به همین دلیل چندان بر سر زبان عوام نیستند؛ اگر چه وجه پندآموز دارند.
تاریخچه و داستان برخی از ضرب‌المثل‌هایی که هم‌اکنون نیز کاربرد دارند، برای بسیاری از مردم نهفته مانده و یا فراموش شده است؛ ولی همچنان در سخن به کار می‌رود.
جمله های کوتاه ضرب المثل که از اندیشه و علم مردم معمولی پدیدار می‌شوند، میراث ماندگار نسل‌های گذشته و غنای معنوی پیشینیان است که سینه به سینه و نسل به نسل انتقال داده شده‌اند و ما را با آمال و آرزوها، غم‌ها و شادی‌ها و عشق و نفرت و اوهام و خرافات و ... آن روزگاران آشنا می‌سازند.
ضرب‌المثل ها علاوه بر گفت‌وگو‌های روزانه، در ادبیات مکتوب نیز دارای کاربرد هستند و در نوشته‌های منظوم و منثور شعرا و نویسندگان مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. نویسندگان و شاعران با این کار علاوه بر افزودن زیبایی، نوشته خود را از لحاظ معنی و مضمون پربار می سازند.
در حقیقت ضرب‌المثل‌ها نه تنها آیینه زندگی و حیات یک جامعه به شمار می‌آیند، بلکه انعکاس‌دهنده و سند معتبر فرهنگ و عقاید و باورهای گذشتگان نیز هستند. مطالعه ضرب‌المثل‌ها روشن‌کننده آن است که نیاکان ما چگونه می‌اندیشیدند و چه روحیه‌ای داشتند. ما نیز از بین بسیاری از ضرب‌المثل‌ها می‌توانیم اساسی‌ترین مفاهیم فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و آموزشی را استخراج و استنباط کنیم. به همین دلیل مطالعه مردم شناسانه، جامعه‌شناختی و تاریخی ضرب‌المثل‌ها در ادوار و عصر‌های مختلف، روشن‌کننده بسیاری از حقایق برای نسل جدید خواهد بود.
خدای بزرگ را سپاسگزاریم که در اولین سالگرد درگذشت استاد گرانقدر زنده یاد اسدالله صمدی که با نوآوری و ابتکار خانواده محترم و علاقه مندان ایشان برگزار شد، از کتاب گرانسنگ " مروری بر ضرب المثل های پند آمیز گلپایگان " که حاصل ۱۸ سال مجاهدت علمی آن چهره فرزانه است، در جمع فرهیختگان رونمایی گردید.
این اثر فاخر را که می توان از آن به عنوان یک کتاب مرجع در زمینه فرهنگ عامه مردم گلپایگان به شمار آورد، ریشه های تاریخی ضرب المثل های زادگاه مان را مورد کند و کاو قرار داده و برای فرهنگ دوستان دارای جاذبه فراوان است.
یاد و نام استاد اسدالله صمدی گرامی باد
به مناسبت انتشار کتاب " مروری بر ضرب المثل های پندآمیز گلپایگان " در اولین سالگرد زنده یاد استاد اسدالله صمدی
ابراهیم جعفری
دهکده جهانی
@dehkade_jahan
ضرب‌المثل‌ها جمله‌های حکمت‌آموز کوتاهی هستند که کاملا حسی و ملموس‌اند و به سرعت می‌توانند مطلبی را در ذهن افراد جا انداخته و آنان را قانع سازند. پشت هر ضرب‌المثل، آموزش حکمت‌های عملی زندگی وجود دارد. اساساً فرهنگ‌هایی که بنای آن‌ها بر اساس اَمثال، کنایات و حکمت‌هاست و موضوع ها را به صورت غیرمستقیم بیان می‌کنند، به عنوان فرهنگ‌ها و زبان‌های غنی به شمار می روند که زبان فارسی یکی از آن هاست؛ زیرا تعداد کنایات و امثال و حکم آن زیاد است.
دهخدا با آثار معروفش عنوان کرده است که ضرب المثل یکی از ۲۴ ژانر ( فن ) ادبی است؛ واژه شناسی، تبار شناسی، فصح، نحو، معنی، داستان، داستانک و فن های دیگر نیز از این دست هستند. ضرب المثل جمله ای کوتاه، پرمغز، دارای تشبیه و گاهی استعاره می باشد که مضمونش حکیمانه است و در دل مردم جای دارد.
امثال و حِکَم همیشه برای نوع بشر جذاب و دوست داشتنی بوده است. در همه کشورهای دنیا، جایگاه ضرب المثل و کاربرد همیشگی آن از عوامل ساختاری زبان به شمار می رفته و ریشه آن ها مورد توجه قرار گرفته است.
امثال و حکم فارسی نه تنها شیوایی و زیبایی خاصی دارد، بلکه لحن و کلام عاطفی‌ای که پشت هر عبارت است، از جذابیت و تاثیر خاصی برخوردار می باشد.
ضرب المثل واسطه مفهومی بین کلمات است که برای در لفافه صحبت کردن و نیز رساندن منظور و نیت پنهانی افراد، از آن استفاده می گردد. در بعضی موارد هم، برای کنایه زدن و در معنای عام‌ترش گوشه زدن به کار برده می‌شود. ویژگی منحصر به فرد این نوع از ادبیات، باعث شده که در هر دوره‌ای از تاریخ زندگی بشر، ضرب المثل تغییر و تحول بسیاری داشته باشد.
ضرب المثل ها از ابتدایی‌ترین ژانرهای ادبی به شمار می‌روند. بشر به خاطر روابط اجتماعی و فرهنگی و سنتی و مدرنش، همیشه نیازمند یک زبان گویا و در عین حال کوتاه و موجز بوده است.
ضرب المثل در ادبیات مانند نماد در هنر است که به صورت نثر و نظم از آرایه های ادبی برخوردار می باشد. ضرب المثل در هر شرایطی که استفاده شود، ایجاز و اختصار در آن وجود دارد و آهنگین است و راحت به حافظه سپرده می شود. سرعت انتقال آن بسیار زیاد بوده و می تواند معانی خوبی را انتقال دهد.
ضرب المثل ها و حکمت ها متفاوت اند. ضرب المثل در بین مردم رایج بوده و از دل مردم برآمده اند؛ اما حکمت ها توسط اندیشمندان، ادیبان و نویسندگان به وجود آمده و به همین دلیل چندان بر سر زبان عوام نیستند؛ اگر چه وجه پندآموز دارند.
تاریخچه و داستان برخی از ضرب‌المثل‌هایی که هم‌اکنون نیز کاربرد دارند، برای بسیاری از مردم نهفته مانده و یا فراموش شده است؛ ولی همچنان در سخن به کار می‌رود.
جمله های کوتاه ضرب المثل که از اندیشه و علم مردم معمولی پدیدار می‌شوند، میراث ماندگار نسل‌های گذشته و غنای معنوی پیشینیان است که سینه به سینه و نسل به نسل انتقال داده شده‌اند و ما را با آمال و آرزوها، غم‌ها و شادی‌ها و عشق و نفرت و اوهام و خرافات و ... آن روزگاران آشنا می‌سازند.
ضرب‌المثل ها علاوه بر گفت‌وگو‌های روزانه، در ادبیات مکتوب نیز دارای کاربرد هستند و در نوشته‌های منظوم و منثور شعرا و نویسندگان مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. نویسندگان و شاعران با این کار علاوه بر افزودن زیبایی، نوشته خود را از لحاظ معنی و مضمون پربار می سازند.
در حقیقت ضرب‌المثل‌ها نه تنها آیینه زندگی و حیات یک جامعه به شمار می‌آیند، بلکه انعکاس‌دهنده و سند معتبر فرهنگ و عقاید و باورهای گذشتگان نیز هستند. مطالعه ضرب‌المثل‌ها روشن‌کننده آن است که نیاکان ما چگونه می‌اندیشیدند و چه روحیه‌ای داشتند. ما نیز از بین بسیاری از ضرب‌المثل‌ها می‌توانیم اساسی‌ترین مفاهیم فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و آموزشی را استخراج و استنباط کنیم. به همین دلیل مطالعه مردم شناسانه، جامعه‌شناختی و تاریخی ضرب‌المثل‌ها در ادوار و عصر‌های مختلف، روشن‌کننده بسیاری از حقایق برای نسل جدید خواهد بود.
خدای بزرگ را سپاسگزاریم که در اولین سالگرد درگذشت استاد گرانقدر زنده یاد اسدالله صمدی که با نوآوری و ابتکار خانواده محترم و علاقه مندان ایشان برگزار شد، از کتاب گرانسنگ " مروری بر ضرب المثل های پند آمیز گلپایگان " که حاصل ۱۸ سال مجاهدت علمی آن چهره فرزانه است، در جمع فرهیختگان رونمایی گردید.
این اثر فاخر را که می توان از آن به عنوان یک کتاب مرجع در زمینه فرهنگ عامه مردم گلپایگان به شمار آورد، ریشه های تاریخی ضرب المثل های زادگاه مان را مورد کند و کاو قرار داده و برای فرهنگ دوستان دارای جاذبه فراوان است.
یاد و نام استاد اسدالله صمدی گرامی باد