فروپاشی اخلاق در سکوهای فوتبال ایران

* فروپاشی اخلاق در سکوهای فوتبال ایران* 

 _* به بهانه رفتار خشونت بار و غیر انسانی هواداران تیم های فوتبال پرسپولیس و تراکتور در لیگ برتر ایران*_ 

 _ ابراهیم جعفری_ 

 _ دهکده جهانی_ 

 _@dehkade_jahan_ 

 در جریان مسابقه فوتبال روز یکشنبه هفتم بهمن ماه ۱۴۰۳ میان دو تیم پرسپولیس و تراکتور در ورزشگاه آزادی، هواداران فوتبال صحنه های بسیار تلخ و ناگواری آفریدند که فاصله ای عجیب و باورنکردنی با اخلاق و انسانیت داشت.

 این مسابقه در آستانه *سالروز بعثت نبی مکرم اسلام حضرت محمد ابن عبدالله (ص)* برگزار گردید که فرمود: *«اٍنی بُعٍثتُ لٍاُتَمٍمَ مَکارٍمَ الاَخلاق»* 

 _*«من برای اتمام و تکمیل اخلاق برانگیخته شدم»*_ 

از نگاه *دین مبین اسلام* و از منظر *روحیه پهلوانی و جوانمردی* که به عنوان *میراث ناملموس و گرانقدر فرهنگی ایران* به یادگار مانده، اعمال شنیع و بی اخلاقی هواداران فوتبال تداعی کننده این بیت شعر از *حضرت حافظ* است:

 *جای آن است که خون موج زند در دل لعل* 

 *زین تغابن که خزف می شکند بازارش* 

 صرف نظر از الفاظ رکیک و ناشایست که به طور خاص دامن‌گیر _*علیرضا بیرانوند*_ سنگربان تیم تراکتور و دروازه بان تیم ملی فوتبال ایران گردید، پرتاب سنگ های بی شمار، میله های آهنی، بطری و حتی خاک انداز به داخل استادیوم در حین مسابقه (که اگر هرکدام از آن ها به سر و بدن بازیکنان یا سایر تماشاگران اصابت می کرد، چه بسا جان هایی را می گرفت)، *نشانگر آن است که اغلب هواداران هنوز روح و پیام فوتبال را به عنوان یک مکتب انسان ساز درک نکرده آند.* 

 *به کار بردن الفاظ رکیک از جانب تماشاگران خانم هوادار پرسپولیس نسبت به بیراوند نیز، نشانی دیگر از سقوطٍ آزادِ اخلاق است که باید توسط جامعه‌شناسان مورد واکاوی قرار گیرد؛ هر چند این امیدواری وجود داشت که با حضور بانوان، فضای استادیوم ها تلطیف شود و شاهد این همه بی احترامی نباشیم!!* 

 *تأسف بیشتر این که تعدادی از کاربران فضای مجازی در برخی از پیج های اینستاگرامی با لایک کردن صحنه های شرم آور استادیوم ازادی، ادب و اخلاق را پایمال نمودند. البته برخی نیز در مقابل این رفتار شنیع با کامنت های خود آن را نکوهش کردند.* 

متاسفانه در جریان این مسابقه ۳۲ نفر مصدوم شدند که سه نفر از آنان، هوادارانِ زن هستند.

 * علیرضا بیرانوند اگر مستحق نقد هم بود, مستحق فحش های رکیک نبود؛ آن هم وقتی مادرش در ورزشگاه حضور داشت. اگر اخلاق حکم می کند تا بازیکن به بازی جوانمردانه متعهد باشد، تماشاگر هم باید به اخلاق جوانمردانه مزین شود. ادب و آداب هواداری نه به نوع رنگ که به سطح فرهنگ ربط دارد. شوری که با شعور نیامیزد، شرم و شرر می سازد.* 

 * این صحنه های زشت که با آلودگی شدید محیط استادیوم همراه است را، با رفتار فرهنگی تحسین برانگیز هواداران فوتبال تیم های ژاپنی مقایسه کنید که علاوه بر نمایش ادب، پس از پایان هر مسابقه کاغذها، ضایعاتٍ غذا، پرچم ها و بطری‌ها را از سکوها جمع می کنند و هرگز زباله‌ای را برجای نمی گذارند که نمونه های بارز آن در جام جهانی فوتبال آشکار بود.* 

 اینجانب که از کودکی به فوتبال علاقه داشته و بیشتر از جنبه علمی به آن نگاه می کنم، بر این باورم که فوتبال می تواند برای همه *زندگی ساز* باشد؛ *زیرا آموزه های روانشناسی، جامعه شناسی، مدیریت، اخلاق و ... در آن موج می زند.* 

بازی فوتبال به نوعی خشونتٍ نهفته در ذهن و ضمیر انسان امروزی را به رقابت فرهنگی، انسانی، جمعی، آرام و مدیریت شده تبدیل می کند. علاوه بر آن فوتبال بیان کننده شکلی از یاری گری و تعاون در جامعه امروز است. به زبانی دیگر فوتبال امکان تلاشی سازمان یافته و جمعی را برای تبدیل تضادها به شکلی از دوستی و تفاهم فراهم می سازد و *نمادی از دیپلماسی در میان کشورها به شمار می رود؛ به گونه ای که قبل از پیمان صلح دو کشور متخاصم، تیم های ملی فوتبال آن ها مسابقه می دهند.* 

 *آلبرکامو* نویسنده و فیلسوف مشهور قرن بیستم می گوید: *«تمام آنچه را از اخلاق و تعهد گرفته ام، مدیون فوتبال هستم».* 

او که از فوتبال برای زندگی اش درس گرفته بود، اعتقاد داشت در حالی که سیاستمداران می کوشند مسائل را از آنچه که هست، پیچیده تر نشان دهند تا در نهایت مردم به اهداف آنان متمایل شوند، اخلاق و ارزش های ساده زمین فوتبال، مجال و فرصت خوبی برای انسان هاست. شاید حق با کامو باشد؛ زیرا اگر فوتبال امری اخلاقی نبود، نمی توانست جهان شمول شود.

 بدیهی است هر کسی به اندازه ظرفیت خود می تواند درس آموز مسابقه های فوتبال باشد؛ اما افسوس و دریغ که میدان های فوتبال ایران به عرصه ای برای عقده گشایی، انتقام و خشونت تبدیل شده است.

 *دردمندانه باید اذعان کرد که یکشنبه شب (هفتم بهمن ماه) اخلاق در ورزشگاه آزادی ذبح شد و این مرگ را در هیاهوی بازی کسی ندید.* 

 *فوتبال ایران، همچون بیماری در شرایط وخیم است که هر روز قسمتی از بیماری اش عود می کند ولی چاره ای برای درمان آن نمی شود!*