فرصتی برای تامل* به میمنت سالگرد تولد دکتر نعمت الله فاضلی

 * به میمنت سالگرد تولد دکتر نعمت الله فاضلی* 

 ابراهیم جعفری

 دهکده جهانی

@dehkade_jahan

 بر اساس سنت چند سال گذشته به دنبال سوژه ای برای نگارش یادداشت هفتگی بودم که پیام استاد ارجمند جناب آقای *دکتر نعمت الله فاضلی* به مناسبت *ورودشان به ۵۸ سالگی* را مشاهده کردم و انگیزه ای برای معرفی این چهره برجسته علمی به وجود آورد.

اینجانب دانشجوی دکتر فاضلی نبودم؛ اما در دانشگاه علامه طباطبایی و نشست های علمی به مناسبت های مختلف و نیز کتاب ها و مقاله های ایشان در مطبوعات و ...بهره های زیاد برده ام.

دکتر فاضلی با عمر نه چندان بلند خود، *یکی از پُرکارترین استادان* است که انتشار دیدگاه های خود را فقط به کلاس های درس محدود نکرده، در اغلب محافل علمی حضور فعال دارد و علاوه بر آن در فضای مجازی از طریق وب لاگ و نیز کانال تلگرامی و ... با علاقه مندان در تعامل می باشد.

 کتاب ها و مقاله های این استاد فرزانه که در حوزه های مردم شناسی و جامعه شناسی نگاشته، واقعاً خواندنی و دلنشین است. خوشبختانه از طریق کانال تلگرامی ایشان می توان به تازه ترین مبحث ها در کلاس ها و نشست های علمی که مطرح می سازد، دسترسی داشت. 

در یک کلام به نظر بنده دکتر فاضلی مصداق بارز یک *روشنفکر گفت و گویی* است. در کتاب *" خود مردم نگاری؛ هویت دانشگاهی "* حاصل زندگی اش را در *۱۱ بند* آورده که سه مورد از آن ها را یادآور می شوم:

۱- زندگی در روستا و فرهنگ کار و تولید روستایی تاثیر عمیقی بر روحیه سخت کوشی و پشتکار من گذاشت. من هنوز هم گمان می کنم تلاش های فکری و نوشتن با تمام سختی هایش در مقایسه با کارهای یدی روستایی در کشاورزی و دامپروری، برایم نوعی تفریح و تفنن است.

۲- درگیری و مشارکت در جامعه و دانشگاه مرا به تدریج به سوی تامل و تحقیق در زمینه جامعه و فرهنگ ایران سوق داد و بر خلاف بیشتر استادان دانشگاه در ایران به سوی تالیف کتاب های درسی نرفتم.

۳- داشتن تجربه بین فرهنگی ( زیستن در فرهنگ های مختلف سنتی روستایی، مدرن شهری مانند تهران و پسا مدرن مانند لندن ) بر ذهنیت و خلاقیت من به شدت تاثیرگذار بوده است.

 در ادامه پیام دکتر فاضلی را به مناسبت سالروز تولدش و نیز احساسی را که در بنده برانگیخت، تقدیم حضورتان می نمایم.

 *زیگموند باومن* از کاشفان بزرگ زندگی اجتماعی و انسانی عصر ما در کتاب *«عشق سیال»* می نویسد: *«وقتی کیفیت شما را مأیوس می کند در کمیت به دنبال رستگاری می گردید»* (ص ۱۷). این حکایت آدم ها، سازمان ها و حکومت ها در روزگا ماست. چقدر پول و اموال داریم، چقدر شهرت، چقدر قدرت، چند تا بچه داریم، شاخص های آماری چه می گویند و چند ساله ایم. این آخری زیاد دست و پا گیر است. 

یکم شهریور است و پنجاه و هشت ساله می شوم. هر سال یکم شهریور چند ساله می شوم. 

این چه معنایی دارد؟ به قول مولانا *«چه غم داری تو از پیری؛ چو اقبالت جهان باشد».* چرا سال های زندگی را می شماریم؟ شمارش برخی چیزها ضرورت دارد. وزن آدمی ضروریست کنترل شود، یا فشار خون و دمای بدن. پنجاه و هشت سالگی برای معلمی که کارش نوشتن و فکر کردن است، معنای روشنی ندارد. مگر این که آن را فرصتی برای تأمل در خود کنیم. به قول *هانا آرنت* در *«وضع بشر»* *«به کاری که می کنیم فکر کنیم»* ، وظیفه ای شاق و گاه نشدنی است. آدمی اگر بتواند به کاری که می کند فکر کند، روزگار آدمیان این طور نبود که هست؛ اما مگر چاره دیگری هم هست؟ بهترست بیندیشم برای یکم های شهریوری که می آید و کارهایی که باید بکنم و ...

  *سلام بر دکتر فاضلی عزیز و بزرگوار* 

 * با عرض تبریک صمیمانه سالگرد تولدتان به استحضار می رسانم که به اعتقاد بنده، شما یکی از خوشبخت ترین انسان ها هستید که از لحظه لحظه عمر شریف خود نهایت استفاده را برده اید.* 

هر گاه که می خواهم مُدل و الگویی را برای خودم در جهت تکامل فردی و اجتماعی در نظر بگیرم، *جنابعالی، دکتر خانیکی، دکتر فراستخواه و ...* را به خاطر می آورم. 

 لطافت و زیبایی نگاه شما به مسائل فرهنگی و ... به این دلیل دارای جاذبه است که اگرچه در انگلستان تحصیل کرده و با چهره های بزرگ علمی آشنا بوده و با اغلب آنان در تعامل هستید؛ *اما هرگز اصالت خود را که فرزند روستا می باشید، فراموش نکرده اید.* 

 بنده روستایی نیستم؛ اما به دلیل ۳۵ سال خدمت به جامعه روستایی از طریق حضور در جهاد سازندگی و پس از آن جهاد کشاورزی و علاقه ای که به روستائیان دارم، و از سوی دیگر در یک خانواده فرهنگی بزرگ شده ام، *احساس می کنم نگرش شما برخاسته از قلب سلیم تان می باشد و از این رو به دل می نشیند.* 

 * از خداوند متعال برای جنابعالی طول عمر باعزت، سلامتی و آرامش خاطر مسئلت دارم و امیدوارم با انگیزه و انرژی زایدالوصفی که دارید، همچنان در صحنه های علمی پویا و اثربخش باشید.* 

 کنشگری شما ترجمان این بیت شعر است: 

 *ما زنده به آنیم که آرام نگیریم* 

 *موجیم که آسودگی ما عدم ماست*