نسل ها نبض تاریخ اند

*نسل ها نبض تاریخ اند* 

 * یادداشت شماره ۱* 

 دهکده جهانی

@dehkade_jahan

 قاسم یزدان پناه

 روزنامه اعتماد، ۲۰ مهر ۱۴۰۱

 * اشاره: این روزها در مطبوعات مطالب زیادی از صاحب نظران در مورد ویژگی های دهه هشتادی ها در قالب یادداشت و مصاحبه انعکاس یافته که مطالعه آن ها راه گشای علاقه مندان؛ به ویژه پژوهشگران علوم اجتماعی برای شناخت عمیق تر مسائل این روزهای کشور است. از این رو بنا دارم اصل برخی یادداشت ها یا گزیده ای از آن ها را که دارای چنین خصوصیتی هستند، با ذکر منبع تقدیم دوستان نمایم.* 

 در گذشته تغییر نسل سی سال بود. هرودوت یک قرن را معادل سه نسل می پنداشت. امروزه عده ای گستره زمانی هر نسل را معمولا پانزده سال و عده ای دیگر برای این موضوع یک دهه را در نظر می گیرند. *زیاد شنیده ایم که می گویند: دهه شصتی ها، دهه هفتادی ها یا دهه هشتادی، اخیرا هم باب دهه نودی ها و هزاره ای های جدید باز شده است.* 

 معمولا هم برای هر نسل اسمی عامیانه انتخاب می شود. *مثلا دهه شصتی ها می گویند: ما نسل سوخته ایم یا دهه هشتادی یا نودی را نسل گودزیلا خطاب می کنند.*  تغییر نسل؛ باعث تغییرات اجتماعی و تاریخی می شود. نسل های جدید شیوه های جدیدی را برای اندیشه و عمل به دنیا عرضه می کنند و باورها و عادات کهنه را دور می اندازند. این امر جامعه را جوان نگه می دارد. 

 در اتفاق های اخیر جامعه ایران، اواخر دهه هفتادی و دهه هشتادی ها بیشتر در صحنه حاضرند. اگر به تصاویر خبری نگاه کنید میانگین سن آنها حدود ۲۰ تا ۲۵ سال است. واقعیت این است که این نسل هنوز برای خیلی از مسوولان ناشناخته اند.  جامعه از دو نسل عبور کرده و به نسل جدید رسیده است. این نسل نبضش در تاریخ سریع تر و تندتر از نسل های قبلی می زند. صبوری و آرامش و کندی نسل های قبلی را ندارد. نسل های قبلی به نسبت آرام و مطیع، طالب آسودگی و تابع مدیریت دستوری بودند. نسل جدید از هر نظر متفاوت است.

 نکته مهم دیگر این که نسل جدید دختران، به کلی با نسل های قبل از خود زمین تا آسمان فرق دارند. سطح تحصیلات، آگاهی های اجتماعی، تفاوت فرهنگی، سطح درآمد، آزاداندیشی، برابری جنسیتی و عوامل متعدد دیگر زنان نسل را با گذشته بسیار متفاوت کرده است. حضور دختران در صحنه های اجتماعی اخیر بیشتر از پسران است. جسور، بی باک، پرخاشگر و مطالبه گرند. گویی این نسلِ دختران به زعم خودشان می خواهند انتقام و محرومیت نسل های همجنس خود در گذشته را جبران کنند.

 * خصوصیات برجسته این نسل چیست؟* 

اینها نسل دیجیتال اند، چشم که باز کردند با دنیای مجازی مانوس و در شبکه های اجتماعی غوطه ور شدند، موبایل های هوشمند دست گرفتند. در سن کودکی با دنیای وسیعی مرتبط شدند. در خانواده های کم جمعیت رشد کردند. از رفاه مادی نسبتاً خوبی برخوردارند. بر تصمیمات والدین نفوذ دارند، اهل خواندن روزنامه و مجله و شنیدن رادیو و دیدن تلویزیون نیستند، موسیقی دوست دارند، فیلم های دلخواه را به صورت آنلاین می بینند. پُرگو نیستند، متن های کوتاه را به متن های بلندتر ترجیح می دهند. 

 *ساختارشکنند و سلسله مراتب را در خانه، مدرسه و جامعه نمی پذیرند.* انعطاف پذیرند و برنامه های منعطف می خواهند. دنبال محیط های دوستانه اند. از دستور بیزارند. مایلند خود انتخاب کنند. دائماً شرایط فردی و اجتماعی خود را با دیگران در دنیا مقایسه می کنند. این مساله، مطالبه گری آنها را صدچندان می کند. اهل مسافرت و تفریح و شادی اند. در مقابل دیدگاه های دیگر منعطفند. تعصب ندارند. خواستار مربی قوی و اخلاق مدارند. مربی و مدیر مسن را بر نمی تابند. مادی گرا و اهل رقابت اند. لوکس، فردگرا و مادی گرا هستند. کار و زندگی را توام با هم می خواهند. تمایل به کار دائمی ندارند. از جایی و کسی خوش شان نیاید، زود گذر می کنند. 

 * متاسفانه نتوانسته ایم این نسل را خوب بشناسیم و با آنان ارتباط برقرار کنیم.* در خانه، مدرسه، جامعه و محیط کار می خواهیم با آن ها پدرسالارانه و از موضع برتر برخورد کنیم. الگوهایشان را افراد پیر، خسته و بسته قرار می دهیم، برنامه هایی که برای شان تدارک می بینیم، کسل کننده است. جذابیت را در جاهایی دیگر جست وجو می کنند، می یابند و لذت می برند. در مقابل فشار های اجتماعی سرکش و عصیانگرند!

 * با همه این ویژگی ها از فطرتی پاک  برخوردارند. معصومیت خاصی دارند. ارتباط با آنها در خانه، مدرسه، دانشگاه و جامعه روانشناسی خاصی را طلب می کند. در مقابل شان سد نباشیم، ساحل باشیم. با امواجی خروشان سد شکنند، در ساحل گرچه ممکن است با خشم و عصیان وارد شوند، آرامش را که ببینند نرم و لطیف بر ماسه های محبت، آرام خواهند گرفت.* 

                                                       ابراهیم جعفری